Quercus pubescens

(Quercus pubescens)
To φυλλοβόλο δένδρο ύψους μέχρι 10 μ., που στην αρχαιότητα ονομάζονταν φηγός και σήμερα δρυς ή βελανιδιά, είναι στην περιοχή περισσότερο γνωστό με την τουρκική ονομασία meşe. Τα φύλλα έχουν μεγάλη ποικιλότητα στο μορφή τους.
Sophia Siggiridou_Kostas Vidakis, MSc

Κατανομή των ειδών

Κοινό είδος του Παγγαίου, το οποίο απαντά στα χαμηλά και μεσαία υψόμετρα, τόσο σε θαμνώδη όσο και σε δενδρώδη μορφή.

 

Περιγραφή του είδους (βιολογικά και οικολογικά χαρακτηριστικά)

To φυλλοβόλο δένδρο ύψους μέχρι 10 μ., που στην αρχαιότητα ονομάζονταν φηγός και σήμερα δρυς ή βελανιδιά, είναι στην περιοχή περισσότερο γνωστό με την τουρκική ονομασία meşe. Τα φύλλα έχουν μεγάλη ποικιλότητα στο μορφή τους. Είναι λοβωτά (δηλαδή μοιάζουν σαν να ψαλίδισε κάποιος και αφαίρεσε τμήματα από το φύλλο με τρόπο σχεδόν συμμετρικό, σαν το φτερό), με λίγο-πολύ περιελιγμένες παρυφές και τα οποία έχουν στην κάτω επιφάνεια τους αλλά και στους κλαδίσκους και στους οφθαλμούς πυκνό χνούδι. Ο καρπός (βαλανίδι) έχει σχήμα αυγού το οποίο είναι τοποθετημένο σε κύπελλο, που εξωτερικά έχει πολλά χνουδωτά, καστανόγκριζα, μικρά λέπια. Ανθίζει τον Μάιο, αλλά οι καρποί ωριμάζουν τον Σεπτέμβριο με Οκτώβριο μετά την άνθιση. Πρόκειται για φωτόφιλο και μέτρια θερμόφιλο είδος, που είναι ανθεκτικό σε ξηρά, αβαθή και πετρώδη εδάφη. Δημιουργεί αμιγείς συστάδες ή συχνά εισέρχεται στα δάση των άλλων ειδών δρυός της περιοχής και στους θαμνώνες του πουρναριού και του γαύρου. Το ξύλο του είναι βαρύ, σκληρό και δεν σαπίζει εύκολα. Όπως και σε άλλα είδη δρυός, η ξυλεία του χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα, στην οικοδομική, τη ναυπηγική και την επιπλοποιία. Στην περιοχή το ξύλο του χρησιμοποιείται ως καυσόξυλο. Στο παρελθόν, κλαδονομούνταν το φθινόπωρο και τα κλαδιά αποθηκεύονταν σε σωρούς, αφού πρώτα ξηραίνονταν και χρησιμοποιούνταν στη συνέχεια τον χειμώνα για τη διατροφή των ζώων, ιδιαίτερα των γιδιών. Οι δρυς εξαπλώνονται σε όλη την Ευρώπη και δημιουργούν δάση εκτεταμένα και σημαντικά τόσο από οικολογική όσο και οικονομική άποψη. Η κυριαρχία τους οφείλεται στη μεγάλη προσαρμοστική τους ικανότητα, αλλά και στην ικανότητα τους να διασταυρώνονται και να δημιουργούν υβρίδια με ιδιαίτερη ευκολία.

Λόγω της ευρείας του εξάπλωσης στο όρος Παγγαίο και των εκτεταμένων δασών που σχηματίζει, δεν παρατηρήθηκαν απειλές και πιέσεις οι οποίες θα οδηγούσαν στη σημαντική μείωση του πληθυσμού του.

Κατάσταση διατήρησης

Μειωμένης Ανησυχίας.

Κατάσταση διατήρησης

Η χνουδωτή δρυς σύμφωνα με την IUCN εντάσσεται στην κατηγορία φυτών «Μειωμένης Ανησυχίας» (LC-Least Concern), γεγονός το οποίο δεν συνεπάγεται ότι το είδος είναι ασφαλές ούτε ότι δεν πρέπει να προστατεύεται αλλά ότι «δεν διατρέχει άμεσο κίνδυνο εξαφάνισης εφόσον διατηρούνται οι παρούσες συνθήκες». Τυπικό είδος των δασών δρυός που αποτελούν οικότοπο ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και προστατεύονται σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 92/43. Ο οικότοπος είναι ο 91Μ0: “Παννονικά-Βαλκανικά δάση με ευθύφλοιο και απόδισκο δρυ”. Περιλαμβάνει τα αμιγή ή μικτά θερμόφιλα δάση φυλλοβόλων δρυών των ειδών Q. frainetto, Q. cerris, Q. petraea και Q. pubescens. Ο οικότοπος, λόγω της διαχείρισης που προηγήθηκε, περιλαμβάνει κυρίως πρεμνοφυή ή διφυή νεαρά δάση, ενώ τα ώριμα ή υπερήλικα σπερμοφυή δάση είναι σπάνια.