Hypericum perforatum

(Hypericum perforatum)
Είδος με μεγάλο αριθμό ατόμων στο Παγγαίο. Πρόκειται για πολυετές ποώδες φυτό, με ισχυρό, όρθιο βλαστό, ύψους έως 80 εκ., που διακλαδίζεται στην κορυφή και έχει κατά μήκος του δύο αντίθετες, γωνιώδεις προεξέχουσες γραμμές.
Sophia Siggiridou_Kostas Vidakis, MSc

Κατανομή των ειδών

Κοινό είδος με εξάπλωση στο μεγαλύτερο μέρος του Παγγαίου, κυρίως στις χαμηλού και μέσου υψομέτρου περιοχές, ενώ μπορεί να το συναντήσουμε μέχρι και τα 1.600 μ. Το σπαθόχορτο, που συνδέεται με την χρήση του φυτού ως επουλωτικό σε πληγές από σπαθιά ή αλλιώς βαλσαμόχορτο, αναπτύσσεται σε ξηρά εδάφη, σε ηλιόλουστες θέσεις, σε εγκαταλειμμένα χωράφια, στις άκρες των δρόμων και σε διάκενα δασών και θαμνώνων.

Περιγραφή του είδους (βιολογικά και οικολογικά χαρακτηριστικά)

Είδος με μεγάλο αριθμό ατόμων στο Παγγαίο. Πρόκειται για πολυετές ποώδες φυτό, με ισχυρό, όρθιο βλαστό, ύψους έως 80 εκ., που διακλαδίζεται στην κορυφή και έχει κατά μήκος του δύο αντίθετες, γωνιώδεις προεξέχουσες γραμμές. Τα φύλλα είναι επιμήκως ωοειδή, τοποθετημένα αντίθετα ανά 2, με λίγους επιφανειακούς μαύρους αδένες και διάσπαρτα ημιδιαφανή στίγματα, στα οποία οφείλει και το όνομά του το είδος (perforatum = διάτρητο). Τα κίτρινα άνθη με τα εμφανή μελανά στίγματα, σχηματίζουν πλατιές ταξιανθίες στις άκρες των κλαδιών. Σπουδαίο φαρμακευτικό φυτό, με ιδιότητες γνωστές τόσο στην Αρχαία Ελλάδα όσο και στη Ρώμη. Το λάδι των ανθοφόρων βλαστών του παρασκευάζεται τοποθετώντας τους σε λάδι και αφήνοντας το μίγμα εκτεθειμένο στον ήλιο για σαράντα περίπου ημέρες. Το λάδι με τον καιρό θα πάρει βαθύ κόκκινο χρώμα. Χρησιμοποιήθηκε και ως αναλγητικό σε περιπτώσεις μυϊκών πόνων, ρευματόπονων και πονοκεφάλων. Θεωρείται κατάλληλο βότανο για τις αλλαγές της εμμηνόπαυσης που οδηγούν σε ευερεθιστότητα και ανησυχία. Μελέτες έχουν δείξει ιοστατική, αντικαρκινική, αντιοξειδωτική, αντικαταθλιπτική και αντιεπιληπτική δράση. Επίσης αναφέρεται από την αρχαιότητα η χρήση του στην παρασκευή αλοιφής για να μην μυρίζουν οι νεκροί και γι’ αυτό άλλωστε η ταρίχευση ονομάζεται και βαλσάμωμα.

Λόγω της σχετικά ευρείας του εξάπλωσης στο όρος Παγγαίο, δεν παρατηρήθηκαν ιδιαίτερες απειλές και πιέσεις οι οποίες θα οδηγούσαν στη σημαντική μείωση του πληθυσμού του. Παρότι συλλέγεται με σκοπό την παρασκευή του σπαθόλαδου, δεν φαίνεται ότι ο πληθυσμός του μειώνεται.

Κατάσταση διατήρησης

Μειωμένης Ανησυχίας.

Κατάσταση διατήρησης

Το βαλσαμόχορτο σύμφωνα με την IUCN εντάσσεται στην κατηγορία φυτών «Μειωμένης Ανησυχίας» (LC-Least Concern), γεγονός το οποίο δεν συνεπάγεται ότι το είδος είναι ασφαλές ούτε ότι δεν πρέπει να προστατεύεται αλλά ότι «δεν διατρέχει άμεσο κίνδυνο εξαφάνισης εφόσον διατηρούνται οι παρούσες συνθήκες».