Colchicum bivonae

Σχετικά κοινό είδος που απαντά σε ξηρές, πετρώδεις θέσεις, σε θαμνώνες αρκεύθων, σε διάκενα δασών δρυός και φυλλοβόλων πλατυφύλλων, σε πρανή δρόμων, σε θέσεις που έχουν υποστεί ανθρωπογενείς διαταραχές, από τα χαμηλότερα υψόμετρα του βουνού έως τα 1.250 (-1.550) μ., ενώ σπάνια μπορεί να το συναντήσουμε μέχρι τα δασοόρια.

Κοινό είδος στο Παγγαίο. Είναι γεώφυτο με υπόγειο κορμοβολβό, ο οποίος περιβάλλεται από μεμβρανώδεις, συχνά αρωματικούς χιτώνες, χρώματος κόκκινο-καφέ. Το κολχικό του Μπιβόνα, ονομασία που του δόθηκε προς τιμή του Σικελού βοτανικού Antonino de Bivona-Bernardi, έχει τα μεγαλύτερα και εντυπωσιακότερα άνθη από τα άλλα είδη του γένους στην Ελλάδα, με έντονη στιγμάτωση, κατά την οποία στην άνω επιφάνεια των ομοιόμορφων σεπάλων και πετάλων του άνθους, σχηματίζονται μικρές ψηφίδες με εντονότερη ή απαλότερη απόχρωση έτσι ώστε να δίνεται η εντύπωση «μωσαϊκού». Τα άνθη και τα φύλλα εκφύονται απευθείας από τον κορμοβολβό, χωρίς να παρεμβάλλεται βλαστός. Τα 5-12 ίσου μήκους φύλλα του, που εκφύονται την ερχόμενη άνοιξη από την άνθηση του φθινοπώρου, είναι ελαφρά συνεστραμμένα, με στρογγυλεμένη κορυφή. Ανθίζει από τον Σεπτέμβριο έως μέσα Νοεμβρίου. Από τα κολχικά παράγεται ένα τοξικό αλκαλοειδές, η κολχικίνη. Η θεραπευτική σημασία της είναι γνωστή στην ιατρική από την αρχαιότητα. Για αιώνες χρησιμοποιήθηκε για τη θεραπεία ρευματικών πόνων και της ουρικής αρθρίτιδας, ενώ χορηγούνταν και ως καθαρτικό. Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες αναφέρεται ότι χρησιμοποιείται για την υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα. Το όνομα των φυτών προέρχεται από την Κολχίδα, αρχαία πόλη στο σημερινό κράτος της Γεωργίας, στα ανατολικά παράλια της Μαύρης Θάλασσας, ίσως περισσότερο γνωστής από τον μύθο της Αργοναυτικής εκστρατείας. Λέγεται ότι η Μήδεια, η κλασική δηλητηριάστρια του ελληνικού μύθου, με ένα τέτοιο δηλητήριο σκότωσε τα παιδιά της στην Κολχίδα. Καταγεγραμμένες μαρτυρίες του συμβάντος δεν υπήρξαν και ως εκ τούτου «μπλέκουμε» σε μύθους. Είναι όμως γνωστό ότι όλα τα είδη αυτών των φυτών είναι έντονα τοξικά, με εκδηλώσεις δηλητηρίασης παρόμοιες με εκείνες του αρσενικού.

Λόγω της σχετικά ευρείας του εξάπλωσης στο όρος Παγγαίο, δεν παρατηρήθηκαν ιδιαίτερες απειλές και πιέσεις οι οποίες θα οδηγούσαν στη σημαντική μείωση του πληθυσμού του.

–

Δεν υπόκειται σε κάποιο εθνικό ή διεθνές καθεστώς προστασίας.