Atropa belladonna

Απαντά υπό μορφή μεμονωμένων ατόμων και μπορεί να το συναντήσουμε σε διάφορες θέσεις στο όρος Παγγαίο, κυρίως σε δροσερά και σκιερά μέρη, όπως πχ. τα κράσπεδα δάσους οξιάς. Ωστόσο το υψομετρικό εύρος ανάπτυξής του είναι σχετικά μεγάλο καθώς μπορεί να το βρούμε τόσο σε χαμηλά υψόμετρα (κυρίως σε δάση πλατυφύλλων, όπως δρυοδάση) όσο και σε μεγάλα υψηλά (δάση οξιάς).

Πολυετές ποώδες φυτό που φτάνει σε ύψος έως τα 150 εκ., με ισχυρό, δύσοσμο, πολύκλαδο, πράσινο ή κοκκινωπό βλαστό. Τα φύλλα του είναι ωοειδή με οξεία κορυφή και τα άνθη του, μεμονωμένα ή ανά δύο, είναι κοκκινοκάστανα και έχουν μορφή καμπάνας. Άνθηση Μάιος-Αύγουστος. Ο καρπός του, σαν τη ράγα του σταφυλιού, είναι σφαιρικός, γυαλιστερός, μαύρος και ιδιαίτερα δηλητηριώδης. Φυτό γνωστό από την αρχαιότητα. Χρησιμοποιήθηκε ως φυτικό φάρμακο (παυσίπονο, χαλαρωτικό μυών, αντιφλεγμονώδες, πεπτικού έλκους, ισταμινικής αντίδρασης και της ασθένειας κινήσεων), ως ισχυρό δηλητήριο και ως καλλυντικό. Επικίνδυνο για τα παιδιά καθώς είναι θανατηφόρα η κατανάλωση λίγων καρπών, που μοιάζουν με μαύρα κεράσια ή μύρτιλλα και έχουν ελκυστική γεύση. Το όνομα Άτροπος συνδέεται με τη Μοίρα της ελληνικής μυθολογίας, που έκοβε το νήμα της ζωής των ανθρώπων με τα τρομερά ψαλίδια της χωρίς κανένα δισταγμό. Το φυτό βέβαια δε διαθέτει ψαλίδια αλλά ισχυρά θανατηφόρα αλκαλοειδή (ατροπίνη, υοσκυαμίνη και μπελλαντονίνη). Οδηγεί σε παραισθήσεις, δημιουργεί δυσάρεστες ψευδαισθήσεις, διαταράσσει τη μνήμη και μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή σύγχυση. Στη Μεγάλη Βρετανία απέδιδαν στο φυτό υπερφυσικές ιδιότητες ή το συνέδεαν με ένα μεγάλο αριθμό δεισιδαιμονιών. Κάποιες θέλουν να είναι το αγαπημένο φυτό του διαβόλου, άλλες να το χρησιμοποιούν μάγισσες ως φάρμακο ή δηλητήριο, ή να είναι το μέσο μεταμόρφωσης των χρηστών του σε γουνοφόρα ζώα, ή ακόμη της ικανότητας να μπορούν να δουν φαντάσματα ή να τους οδηγήσουν σε ανεύθυνη σεξουαλική συμπεριφορά, γεγονός που του έδωσε τον μεσαίωνα, μεγάλη φήμη ως αφροδισιακό. Στα αλκαλοειδή που προέρχονται κυρίως από τα φύλλα του φυτού αποδίδονται καταπραϋντικές, σπασμολυτικές και μυδριατικές ιδιότητες. Η τελευταία ιδιότητα, η διεύρυνση δηλαδή της κόρης του ματιού, δίνει στον οφθαλμίατρο την ευκολία της βυθοσκοπήσεως του οφθαλμού. Σε προηγούμενους αιώνες χρησιμοποιούταν από τις γυναίκες για τη διαστολή της κόρης του ματιού τους για αισθητικούς λόγους (εντυπωσιακό βλέμμα), γεγονός που του έδωσε την ονομασία belladonna (ωραία γυναίκα).

Τόσο λόγω του μικρού αριθμού θέσεων στις οποίες έχει καταγραφεί το είδος όσο και λόγω του μικρού αριθμού φυτών που καταγράφεται σε αυτές, διάφοροι τυχαίοι παράγοντες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μείωση του πληθυσμούς του. Συγκεκριμένα, η διάνοιξη ή διαπλάτυνση δρόμων, καθώς επίσης και η υλοτομία των δέντρων στις περιοχές όπου απαντά το είδος θα μπορούσαν να μειώσουν και τον αριθμό των φυτών του είδους στο Παγγαίο.

Συμπεριλαμβάνεται στον πίνακα του Προεδρικού Διατάγματος 67/81 (Φ.Ε.Κ. 23/Α/30-01-1981.

Συμπεριλαμβάνεται στον πίνακα του Προεδρικού Διατάγματος 67/81 (Φ.Ε.Κ. 23/Α/30-01-1981) «Περί προστασίας της αυτοφυούς χλωρίδας και της άγριας πανίδας και καθορισμού διαδικασίας συντονισμού και ελέγχου της έρευνας αυτών».