Γατόφιδο

(Telescopus fallax)
Στην Ευρώπη, το γατόφιδο κατανέμεται σε εδάφη κατά μήκος της δυτικής ακτής της Βαλκανικής χερσονήσου, τη Μάλτα, την Ηπειρωτική και Νησιωτική Ελλάδα, τη Βόρεια Μακεδονία, τη νοτιοδυτική γωνία της Βουλγαρίας, την Ανατολική Ροδόπη, τις νοτιοδυτικές ακτές της Κασπίας θάλασσας. Στην Ασία, το είδος βρίσκεται στην Τουρκία, τον Καύκασο, το Βορειοδυτικό Ιράν, το Βόρειο Ιράκ, το Τουρκμενιστάν, τις ανατολικές ακτές της Μεσογείου, την Ιορδανία, τη Χερσόνησο του Σινά.
Miroslav Slavchev

Κατανομή των ειδών

Στην Ευρώπη, το γατόφιδο κατανέμεται σε εδάφη κατά μήκος της δυτικής ακτής της Βαλκανικής χερσονήσου, τη Μάλτα, την Ηπειρωτική και Νησιωτική Ελλάδα, τη Βόρεια Μακεδονία, τη νοτιοδυτική γωνία της Βουλγαρίας, την Ανατολική Ροδόπη, τις νοτιοδυτικές ακτές της Κασπίας θάλασσας. Στην Ασία, το είδος βρίσκεται στην Τουρκία, τον Καύκασο, το Βορειοδυτικό Ιράν, το Βόρειο Ιράκ, το Τουρκμενιστάν, τις ανατολικές ακτές της Μεσογείου, την Ιορδανία, τη Χερσόνησο του Σινά. Στη Βουλγαρία, το είδος βρίσκεται μόνο στην κοιλάδα του Πετρίτς-Σαντάνσκι, το ανατολικό μισό του φαραγγιού της Κρέσνας και στην Ανατολική Ροδόπη κοντά στο Ματζάροβο. Στη Βουλγαρία φτάνει έως και 700 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Περιγραφή του είδους (βιολογικά και οικολογικά χαρακτηριστικά)

Το γατόφιδο στη Βουλγαρία φτάνει σε συνολικό μήκος τα 110 εκ. και σε άλλα μέρη φτάνει έως τα 130 εκ. Το κεφάλι του φιδιού γάτας είναι τριγωνικό, καθαρά χωρισμένο από το σώμα. Συνήθως έχει μια στενή σκούρη κηλίδα στην ινιακή περιοχή. Τα μάτια είναι σχετικά μικρά, με μια κάθετη κόρη. Η πλάτη είναι γκρι-μπεζ, με μεγάλες σκούρες κηλίδες. Η κοιλιά ασπρίζει ή κιτρινίζει, με πολύ σκούρες κηλίδες. Το είδος είναι νυχτόβιο. Βγαίνει έξω πολύ σπάνια κατά τη διάρκεια της ημέρας (νωρίς το πρωί ή το σούρουπο). Τρέφεται με σαύρες, σπάνια με μικρά τρωκτικά και νέο-εκκολαπτόμενα πουλιά. Βαθιά μέσα στο στόμα υπάρχουν δηλητηριώδη δόντια με τα οποία σκοτώνει το θήραμά του. Πιστεύεται ότι το είδος δεν είναι επικίνδυνο για τους ανθρώπους. Γεννά 6-9 αυγά πιο πιθανόν τον Ιούνιο-Ιούλιο. Τα μικρά δεν διαφέρουν στο χρώμα από τους ενήλικες και εκκολάπτονται το Σεπτέμβριο. Η αναπαραγωγή στη Βουλγαρία δεν έχει μελετηθεί καλά. Σκαρφαλώνει υπέροχα σε βράχους, τοίχους κτιρίων και άλλα. Το είδος κατοικεί κυρίως σε ξηρά βραχώδη και πετρώδη μέρη με αραιή βλάστηση με γρασίδι και θάμνους. Βρίσκεται επίσης σε πολύ αμμώδη, επίπεδα μέρη. Οι μεμονωμένοι πληθυσμοί είναι τελείως απομονωμένοι μεταξύ τους.

Κατάσταση διατήρησης

Άγνωστη.

Κατάσταση διατήρησης

Το γατόφιδο είναι ένα προστατευμένο είδος που περιλαμβάνεται στο Παράρτημα 3 του Νόμου περί Βιοποικιλότητας (BDA) και στο Παράρτημα ΙΙ της Σύμβασης της Βέρνης. Το είδος περιλαμβάνεται επίσης στο Παράρτημα IV της Οδηγίας του Συμβουλίου 92/43/EEC της 21ης Μαΐου 1992 σχετικά με τη διατήρηση φυσικών βιότοπων και άγριας πανίδας και χλωρίδας (Οδηγία περί Βιότοπων). Το φίδι γάτας είναι μέρος του Κόκκινου Βιβλίου Δεδομένων της Βουλγαρίας (2015) με κατηγορία ‘Ευάλωτα’ και περιλαμβάνεται επίσης στη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης στον Κόκκινο Κατάλογο Απειλούμενων Ειδών με κατηγορία Είδος Ελάχιστης Ανησυχίας.

 

*Σημείωση: Για την περιγραφή των αμφίβιων και ερπετών χρησιμοποιούνται πληροφορίες από: Golemanski, V. & al. (eds). 2015. Red Data Book of the Republic of Bulgaria(Κόκκινο Βιβλίο Δεδομένων της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας), Τόμος 2. Ζώα. BAS & MoEW, Sofia(Σόφια) [English ed.(Αγγλική έκδοση):ISBN 978-954-9746-22-8 (IBERBAS), 978-954-8497-18-3 (MoEW), Biserkov, V. (Εκδότης), 2007. Ένας Οδηγός Πεδίου για Αμφίβια και Ερπετά της Βουλγαρίας. Σόφια, Πράσινα Βαλκάνια, 196 pp.,  η ιστοσελίδα της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης.