Saponaria bellidifolia

Φυτό των βουνών της Ν. Ευρώπης και κυρίως της βαλκανικής χερσονήσου. Απαντά σε ασβεστολιθικές πετρώδεις, βραχώδεις πλαγιές του βουνού κυρίως στα υπαλπικά υψόμετρα (άνω των 1.400 μ.).

Δεν είναι πολύ κοινό είδος στο Παγγαίο αλλά στις περιοχές στις οποίες απαντά έχει καταγραφεί σχετικά σημαντικός αριθμός ατόμων. Πρόκειται για πολυετές ποώδες φυτό με όρθιο, σκληρό βλαστό ύψους που φτάνει μέχρι και τα 50 εκ. Τα φύλλα που βρίσκονται στη βάση του βλαστού έχουν σχήμα σπαθιού ή επιμηκυμένου αντίστροφου αυγού. Το χαρακτηριστικό τους είναι ότι σχηματίζουν ρόδακα, είναι τοποθετημένα δηλαδή πάνω από το έδαφος σε ένα κυκλικό μοτίβο (σχέδιο). Αντίθετα, οι όρθιοι ανθοφόροι βλαστοί έχουν μόνο ένα ζεύγος φύλλων (σπάνια δύο). Τα άνθη είναι μικρά, κίτρινα και όλα μαζί σχηματίζουν ταξιανθία στην κορυφή των βλαστών που έχει το σχήμα κεφαλιού. Ανθίζει από τον Ιούνιο μέχρι τον Ιούλιο. Το όνομα του είδους είναι δηλωτικό του όμορφου φυλλώματός του και αυτό ακριβώς σημαίνει, ενώ το όνομα του γένους προέρχεται από την λατινική λέξη sapo (= σαπούνι). Αν αναρωτιέστε τη σχέση αυτών των φυτών με το σαπούνι θα πρέπει να σας αποκαλύψουμε ότι, όλα τα μέρη του φυτού και ιδιαίτερα οι ρίζες (έως και 20% στην περίοδο άνθησης) περιέχουν σαπωνίνες, τις γλυκοσιδικές εκείνες φυτικές ουσίες, που πήραν το όνομά τους λόγω της ιδιότητάς τους, να αφρίζουν σαν το σαπούνι όταν ανακατευτούν με νερό. Λόγω της ύπαρξης σαπωνινών, το φυτό προκαλεί ερεθισμούς και δακρύρροια εάν έρθει σε επαφή με τα μάτια. Θεραπευτικά οι σαπωνίνες θεωρούνται ως βλεννολυτικές, αποχρεμπτικές ουσίες.

Δεν παρουσιάζει ιδιαίτερα ευρεία περιοχή εξάπλωσης αλλά στις θέσεις στις οποίες έχει καταγραφεί δεν παρατηρούνται πολλές απειλές. Ενδεχομένως, έργα που δυνητικά θα μπορούσαν να γίνουν στις βραχώδεις περιοχές του όρους θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μείωση του πληθυσμού του.

–

Δεν υπόκειται σε κάποιο εθνικό ή διεθνές καθεστώς προστασίας.