Himantoglossum jankae

(Himantoglossum jankae)
Ο πληθυσμός του είναι πολύ μικρός και για αυτό χαρακτηρίζεται ως ένα από τα σπανιότερα είδη του βουνού. Εύρωστο φυτό με ύψος μέχρι 100 εκ.
Sophia Siggiridou_ Kostas Vidakis, MSc

Κατανομή των ειδών

Πολύ σπάνιο είδος του Παγγαίου, το οποίο έχει μέχρι τώρα καταγραφεί σε περιορισμένο αριθμό θέσεων στις ανατολικές, νότιες και δυτικές περιοχές. Μέχρι τώρα έχει καταγραφεί σε ερείσματα δρόμων και σε διάκενα θαμνώνων στους οποίους κυρίαρχο είδος είναι το πουρνάρι.

Περιγραφή του είδους (βιολογικά και οικολογικά χαρακτηριστικά)

Ο πληθυσμός του είναι πολύ μικρός και για αυτό χαρακτηρίζεται ως ένα από τα σπανιότερα είδη του βουνού. Εύρωστο φυτό με ύψος μέχρι 100 εκ. Τα φύλλα της βάσης είναι ιδιαίτερα ευμεγέθη και σταδιακά ξηραίνονται μέχρι την περίοδο της ανθοφορίας. Η ταξιανθία του είναι κυλινδρική και επιμήκης, με 10-40(-50) μεγάλου μεγέθους άνθη. Τα σέπαλά του είναι ωοειδώς λογχοειδή, ενώ τα πέταλα γραμμοειδή μέχρι στενά ρομβοειδή. Το χείλος των ανθέων του είναι τρίλοβο και χαρακτηρίζεται από ερυθροϊώδη στίγματα που φέρει στο λευκό του κέντρο, ενώ οι παρυφές του είναι πιο έντονα χρωματισμένες, έχοντας ερυθροκάστανο ή βαθιά ερυθροϊώδη χρωματισμό, σπανιότερα μπορεί να είναι πρασινωπές. Ο μεσαίος λοβός του χείλους είναι χαρακτηριστικά μεγάλου μεγέθους (45-90 χιλ.), ενώ η κορυφή του διαιρείται συνήθως με βαθιά σχισμή. Στο πίσω μέρος του άνθους υπάρχει προεξοχή, η οποία ονομάζεται πλήκτρο. Οφείλει την ονομασία του στο ιδιαίτερο σχήμα του χείλους, καθώς το όνομα του γένους προέρχεται από τις λέξεις ιμάντας (himanto-) και γλώσσα (-glossum) και οφείλεται στον ιδιαίτερα επιμηκυμένο μεσαίο λοβό του χείλους των ειδών του. Απαντά συνήθως σε φωτεινά ενδιαιτήματα (διάκενα, θαμνώνες) και σπανιότερα σε δάση γαύρου ή δρυός. Σχεδόν πάντα εμφανίζεται υπό μορφή μεμονωμένων ατόμων, ενώ ποτέ δεν σχηματίζει πολυπληθείς αποικίες. Θα το δούμε ανθισμένο κατά τους μήνες Μάιο μέχρι και Ιούλιο, ανάλογα με το υψόμετρο.

Τόσο η εντυπωσιακή του μορφή, όσο και ο τρόπος με τον οποίο εξαπλώνεται (μεμονωμένα άτομα στις θέσεις καταγραφής του) το καθιστούν ιδιαίτερα τρωτό.

Κατάσταση διατήρησης

Άλλων Σημαντικών Ειδών Φυτών (ΑΣΕΦ) της Ελλάδας που συνοδεύει την Ευρωπαϊκή Οδηγία 92/43/ΕΟΚ.

Κατάσταση διατήρησης

Συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των φυτικών ειδών του Προεδρικού Διατάγματος 67/81 (Φ.Ε.Κ. 23/Α/30-01-1981) «Περί προστασίας της αυτοφυούς χλωρίδας και της άγριας πανίδας και καθορισμού διαδικασίας συντονισμού και ελέγχου της έρευνας αυτών», καθώς επίσης και στη λίστα των Άλλων Σημαντικών Ειδών Φυτών (ΑΣΕΦ) της Ελλάδας που συνοδεύει την Ευρωπαϊκή Οδηγία 92/43/ΕΟΚ, ενώ υπόκειται και στις διατάξεις της Συνθήκης CITES για το διεθνές εμπόριο των απειλούμενων ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας.